Sự thật về thần dược dầu dừa
Sự thật về thần dược dầu dừa
- by Vũ Thế Thành
Mạng xã hội nói nhiều về công dụng vạn năng của dầu dừa như thần dược chữa khỏi viêm họng, nhiễm trùng máu, lậu mủ, giang mai, sỏi thận, alzheimer, tim mạch, tiểu đường, huyết áp, giảm cân, ung thư,… Còn mỹ phẩm thì dầu dừa trị trị mụn trứng cá, làm dài lông mi, đẹp da, mượt tóc,… Sự thật thế nào?
Tính thần dược của dầu dừa được giải thích là do aci
d lauric, một loại acid béo có độ dài phân tử trung bình. Các acid béo có độ dài phân tử dưới 6 carbon gọi là dây ngắn, từ 6 – 12 carbon là dây trung bình, và trên 12 carbon là dây dài.#- Thần dược giảm cân, tim mạch, mất trí (nhớ)
Hầu hết các loại dầu mỡ đều có dây phân tử dài (trên 12 carbon), chẳng hạn dầu đậu nành có 100% là dây dài. Dầu dừa chứa khoảng 40% dây dài và 60% dây phân tử trung bình, trong đó acid lauric chiếm 40%. Nên mọi nghiên cứu về dầu dừa đều nhắm tới acid dây phân tử trung bình, cụ thể hơn là nhắm tới acid lauric.
Bài này chỉ đề cập tới 3 đặc tính thần dược của dầu dừa được quảng cáo nhiều nhất. Đó là giảm cân, tim mạch, và bệnh alzheimer.
- Giảm cân : Chất béo bình thường không ở dạng acid, mà tồn tại ở dạng ester, tức là các acid béo phải gắn vào rượu glycerol. Vào tới ruột, chất béo dây dài và dây ngắn tiêu hóa khác nhau.
Dây dài cồng kềnh nên tiêu hóa phức tạp hơn, phải tháo rời acid béo ra khỏi glycerol rồi mới ngấm được vào ruột. Ngấm vào được rồi, lại ráp với glycerol thành chất béo, tụ tập với nhau, đóng gói rồi phát tán qua hệ bạch huyết vào gan. Cơ thể xài không hết đem lưu kho ở mô mỡ.
Dây trung bình và dây ngắn linh hoạt hơn, ngấm được vào ruột, là theo đường máu đi thẳng tới gan. Nếu cơ thể cần thì đem dây trung bình ra đốt luôn, khỏi cần lưu kho chi cho…mập. Dầu dừa có nhiều acid dây trung bình (60%), nên được cho là làm giảm cân.
- Bệnh Alzheimer: Bình thường cơ thể tạo năng lượng bằng cách đem glucose ra đốt, thiếu glucose thì đem chất béo ra xài. Riêng tế bào não chỉ chịu xài glucose, chứ không ưng chất béo. Nếu kẹt lắm thì mới xài tới các thể ketone (keton body) để đốt.
Những người bị bệnh alzheimer hay parkinson không hiểu vì sao não của họ cứ kém dần khả năng xài glucose (một giải thích cho rằng, lúc đó các neuron trở nên kháng insulin), nên ketone trở thành hàng quý hiếm. Trong quá trình chuyển hóa dây acid béo trung bình của dầu dừa, lại sinh ra được thể ketone. Thế là dầu dừa trở thành thần dược chữa bệnh alzheimer và parkinson.
- Tim mạch: Tạm hiểu là cholesterol có hai loại: cholesterol xấu (LDL) gây đóng bựa ở thành mạch máu, và cholesterol tốt (HDL) “dọn sạch” đám bựa này.
Trong y học, người ta thường lấy tỉ lệ tổng cholesterol / cholesterol tốt (HDL) để phác họa tốt xấu. Tỉ lệ này càng nhỏ (nghĩa là HDL càng lớn), càng tốt. Dĩ nhiên phác họa này chỉ tương đối, và còn nhiều ngoại lệ. Acid lauric là loại dây trung bình có trong dầu dừa (hơn 40%) làm tăng cả cholesterol tốt lẫn xấu. Nếu muốn tỉ lệ này nhỏ, thì mẫu số (HDL) tăng quan trọng hơn tử số tăng. Tỉ lệ cholesterol/HDL như vậy là quá đạt. Thế là kết luận dầu dừa chữa được bệnh tim mạch luôn cho đẹp.
#- Khoa học nói gì về thần dược dầu dừa?
Các nghiên cứu về lợi ích sức khỏa của dầu dừa có nhiều, nhưng đều làm với số mẫu nhỏ, cách chọn mẫu không nhất quán, thành thử nhiều nghiên cứu kiểm chứng cho ra kết quả rất khác nhau.
- Về giảm cân : Nghiên cứu của M.P. St-Onge của đại học Columbia University trên 31 người béo phì ăn kiêng dùng dầu dừa và dầu olive trong 4 tháng, cho thấy nhóm xài dầu dừa chỉ sụt được chưa đầy 2 kg so với nhóm ăn dầu olive, và không biết nếu tiếp tục thì có sụt thêm không. St-Onge thừa nhận kết quả này quá khiêm tốn.
- Về bệnh Alzheimer: Dầu dừa có 60% acid dây phân tử trung bình. Trong thí nghiệm này dùng loại dầu 100% acid dây trung bình cho chắc ăn (trích từ dầu dừa và dầu cọ hạt). Kết quả sau 45 ngày bệnh nhân có cải thiện nhận thức một chút so với nhóm đối chứng dùng giả dược. Nhưng sau 90 ngày, hai nhóm này…giống nhau, nghĩa là chẳng thuyên giảm gì cả.
- Về tim mạch: Các nghiên cứu nhỏ lẻ về dầu dừa thấy có lợi cho tim mạch, nhưng không thuyết phục được giới y học. Hiệp hội Tim Mạch Hoa Kỳ (AHA) đã có một nghiên cứu tổng hợp về vấn đề này, và đi đến kết luận, dầu dừa có hại cho tim mạch, có khi còn tệ hơn mỡ heo, mỡ bò và bơ, vì dầu dừa có quá nhiều aicd béo no (80-90%). Đến nay, AHA vẫn khuyến cáo không nên ăn quá 20 gr acid béo no mỗi ngày.
Tóm lại, dầu dừa chứa quá nhiều chất béo bão hoà (80-90%), nên cho đến nay chưa có tổ chức an toàn thực phẩm nào, FDA (Mỹ), EFSA (Châu Âu), WHO, Viện Tim mạch (Mỹ),… dám khuyên người ta nên dùng dầu dừa thay cho các loại dầu ăn thông thường khác, như dầu đậu nành, dầu cải, olive, hướng dương,…Một số nước như Canada, còn bắt buộc các nhà chế biến thực phẩm, nếu dùng dầu dừa, dầu cọ phải khai rõ trên bao bì, chứ không được ghi chung chung là “dầu thực vật”.
Vũ Thế Thành
